HBO opleidingen

HBO opleidingen / HBO studies zijn opleidingen in het beroepsonderwijs die je opleiden voor de uitoefening van een beroep op kwalificatieniveaus 5, 6 en 7 van het kwalificatiesysteem van het onderwijssysteem in Nederland (zie School in Nederland). De letters HBO zijn trouwens een afkorting van Hoger BeroepsOnderwijs. Een overzicht van alle hbo opleidingen verschijnt binnenkort op deze website. In dit artikel lees je informatie over de volgende onderwerpen:

• Bachelor Master structuur (BAMA stelsel)
• HBO Associate degree
• HBO Bachelor
• HBO Master
• Toelatingseisen HBO opleidingen
• Studiekeuze HBO opleiding

Bachelor Master structuur (BAMA stelsel)

In 2002 is er binnen 30 Europese landen een structuur voor HBO opleidingen vastgesteld: de Bachelor-Master structuur ofwel het BAMA stelsel. Het BAMA stelsel houdt in dat hbo opleidingen in drie niveaus zijn ingedeeld en dat je na het behalen van het opleidingsniveau een graad of titel mag gebruiken bij je naam. De titels die horen bij de verschillende kwalificatieniveaus zijn:

• Titel HBO opleiding niveau 5: Associate degree
• Titel HBO opleiding niveau 6: Bachelor
• Titel HBO opleiding niveau 7: Master

Het doel van deze Bachelor Masterstructuur is dat mensen in deze 30 landen erkende diploma’s hebben en op dezelfde manier zijn opgeleid. Door het BAMA stelsel kun je nu opleidingen binnen Europa met elkaar vergelijken en je kunt hierdoor ook in één van deze landen een vervolgstudie doen of gaan werken.

HBO opleidingen: HBO Associate Degree

De Associate Degree is een niveau tussen MBO-4 en HBO Bachelor in. Dit is een hbo opleiding die 2 jaar duurt en meestal vrij praktisch is. Als je na een afgeronde MBO Studie verder wilt studeren en geen zin meer hebt in een 4 jarige HBO studie, kun je dit overwegen.

HBO opleidingen: HBO Bachelor

Er zijn zowel binnen het HBO en WO opleidingen die leiden tot de Bachelor titel. Binnen het HBO duurt de opleiding tot Bachelor 4 jaar en is er meer ruimte voor praktijk/ meer beroepsgericht. Binnen het WO duurt deze opleiding tot Bachelor 3 jaar en is de insteek meer theoretisch. Meer informatie hierover binnenkort in het artikel WO opleidingen. 

HBO opleidingen: HBO Master

De HBO master opleiding kun je volgen na een aantal jaren werkervaring en leidt tot verder specialisatie binnen je vakgebied. De WO master volgt meestal aansluitend aan een WO Studie. Een masteropleiding duurt minimaal 1 jaar en maximaal 2 jaar. Als je na je HBO-master een WO master wilt behalen, moet je meestal eerst nog een ‘tussenstap’ maken; dit heet ook wel een schakelprogramma.

Toelatingseisen HBO opleidingen

Je kunt je inschrijven voor HBO opleidingen / studies als je een MBO4-, HAVO- of VWO diploma hebt. Maar voor sommige HBO studies heb je een bepaald vakkenpakket/profiel nodig om aangenomen te worden. Soms zijn er ook meer inschrijvingen dan er plek is voor een bepaalde HBO opleiding. Dan heb je ook meer kans om gekozen te worden als je een gunstig vakkenpakket/profiel hebt gevolgd in je vooropleiding.

Als je niet kunt voldoen aan de toelatingseisen dan zijn er twee mogelijkheden:

1. Deficiëntietoets: Als je een “verkeerd” vakkenpakket hebt gevolgd in je vooropleiding om toegelaten te worden tot de gewenste HBO opleiding, dan kun je bij de meeste HBO scholen een zogenaamde deficiëntietoets afleggen. Met deze toets worden je deficiënties (=tekorten in kennis/vaardigheden) getoetst. Als je dan slaagt voor die toets, dan kun je alsnog starten met je hbo opleiding. Om je voor te bereiden op deze deficiëntietoets organiseren de hbo-scholen vaak voorbereidingscursussen.
2. 21+ toets: Als je 21 jaar of ouder bent en niet de juiste vooropleiding hebt om aangenomen te worden voor een hbo opleiding, dan is het mogelijk om deel te nemen aan een toelatingsonderzoek. Deze zogenaamde 21 + toets geeft je dan bij slagen ook toegang tot de gewenste hbo studie.

Studievormen HBO opleidingen

Er zijn twee studievormen in het HBO:

• Voltijd HBO opleiding
• Deeltijd HBO opleiding
• Duale HBO opleiding

Bij de voltijd HBO opleiding heb je elke weekdag een opleidingstaak zoals les/college volgen, zelfstudie of stage. Je hebt recht op studiefinanciering en besteed ongeveer 40 uur per week aan je studie.
Bij de deeltijd HBO opleiding ga je vaak 's avonds naar school. Deze studievorm is vooral voor volwassenen handig omdat zij dan een studie kunnen combineren met een betaalde baan en hun (gezins)leven. Maar let op want je hebt bij deeltijdopleidingen geen recht op studiefinanciering.
Bij een duale HBO opleiding combineer je je huidige baan met de hbo opleiding. De studie moet dus aansluiten bij je baan, iets dat bij een deeltijdopleiding niet het geval behoeft te zijn. Daarnaast is een belangrijk verschil met een deeltijd opleiding dat je bij een duale opleiding wel recht studiefinanciering hebt.
Niet alle HBO opleidingen zijn beschikbaar in deze drie studievormen, informeer dus goed bij de hbo-school wat er mogelijk is.

Studiekeuze HBO opleiding

Er zijn maar weinig mensen die van jongs af aan al weten welke studie ze willen doen. Meestal is deze studiekeuze een lastige beslissing en soms weet je zelf echt niet waar je moet beginnen om je voorkeur en geschiktheid te onderzoeken. Het is goed om ruim de tijd te nemen voor je studiekeuze en ook het artikel Welke opleiding past bij mij? te lezen. Ook de studiekeuzetest en de beroepskeuzetest HBO kunnen je waardevolle informatie en suggesties geven over je studiekeuze, beroepskeuze en persoonlijkheid. Er is een apart artikel over MBO opleidingen.