Als ethisch consultant ofwel ethisch adviseur bestudeer en adviseer je over ethische kwesties voor opdrachtgevers. Ethiek, ook wel morele filosofie genoemd, is een onderdeel van de filosofie waarin men het handelen van mensen kritisch bekijkt. Wat is juist handelen in een bepaalde situatie? In de praktijk wordt ethiek uitgeoefend door het reflecteren op een bepaalde situatie/handeling en dit dient dan vaak als startpunt van veranderingen in het gedrag van medewerkers en in een organisatie(cultuur). Je kijkt daarbij onder andere naar motieven, belangen, waarden, verantwoordelijkheden en gevolgen die samenhangen met een bepaalde handeling. Je probeert als ethisch consultant om de criteria vast te stellen waarmee een organisatie kan (leren) beoordelen of een handeling of handelingswijze de kwalificatie goed of fout krijgt. Door het leren van de afwegingen en keuzes bij deze ethische dilemma’s en het vaststellen van deze criteria kan een organisatie in de toekomst bij nieuwe (vergelijkbare) situaties het goede doen.
Je kunt als ethisch consultant descriptief of prescriptief werken. Bij descriptief werken bestudeer, beschrijf je de morele vraagstukken en overwegingen en begeleid je discussies zonder zelf een moreel standpunt in te nemen. Bij prescriptieve ethiek neem je wel een standpunt in. In overleg met de opdrachtgever en uiteraard rekening houdend met eigen capaciteiten en eigen wensen, bepaal je welk soort begeleiding en advisering toegepast wordt. Inhoudelijk kan je werk gaan om vraagstukken en advisering over privacy, nieuw te ontwikkelen producten en diensten, medische casussen, genetica, mensenrechten, nieuwe wet- en regelgeving, politiek enzovoorts.
Je werkt als ethisch consultant voor bijvoorbeeld een gespecialiseerd adviesbureau, overheidsinstelling, multinational, biofarmaceutisch bedrijf, mensenrechtenorganisatie of als zelfstandig adviseur. Je werkt samen met bijvoorbeeld een beleidsadviseur, advocaat, productontwikkelaar en geneticus.
De taken van een ethisch consultant zijn onder andere:
-
Overleggen met opdrachtgevers over problematiek en vraagstelling
-
Bestuderen casus en problematiek
-
Literatuurstudie soortgelijke casussen
-
Beschrijven van perspectieven
-
Beschrijven van motieven, belangen, waarden, verantwoordelijkheden en gevolgen
-
Discussie (bege)leiden over een handeling/situatie
-
Schrijven adviesrapportage
-
Beschrijven procedures
-
Beoordelen procedures en systemen
-
Trainen en coachen van medewerkers